8.HASAT, KAVLATMA VE SERT KABUK KIRMA İŞLEMLERİNDE MEKANİZASYON
Badem yetiştiriciliğinde özelikle hasat sonrası işlemler önemli ölçüde işçilik gerektirir. Meyvelerin
toplanması, yeşil kabukların ayrılması (kavlatma) ve sert kabuğun kırılarak yenilebilir iç bademin
çıkarılması çok uğraştırıcıdır. Bu işlemler küçük badem bahçelerinde aile işgücü yardımıyla yapılabilirse
de, 100 - 1000 dekar gibi ticari büyüklükteki bahçelerde mekanizasyondan yararlanmak gerekir. Sadece
10 dekarlık bir bahçeden toplanacak meyve sayısının yetiştirilen çeşitlere göre 1.250.000 - 2.500.000
adet arasında olduğu dikkate alınırsa, daha büyük ölçekli bahçelerde meyve hasadının, kavlatmanın ve
sonunda iç badem çıkarılması gibi işlerin kiralık işgücü ile ekonomik bir şekilde yapılamayacağı kolayca
anlaşılabilir.
Ülkemizde bademin sert kabuklu olarak (yenilen iç badem çıkarılmadan) pazarlanması çoğu kez ürünün
gerçek piyasa değerinin oluşmamasına yol açmaktadır. Bu yüzden en iyisi, ticari bahçe sahibinin iç
bademi kendisinin elde etmesi ve bu ürünü kendi markasıyla iç ve dış pazarlara rekabete açık fiyatlarla
satışa sunmasıdır. İç bademi ekonomik bir şekilde üretebilmek için mekanizasyon mutlaka dikkate
alınmalıdır.
Modern anlamda badem tarımına yeni yöneldiğimiz için hasat, kavlatma ve kırma için dünyada
kullanılan modern ekipmanlar henüz ülkemizde mevcut değildir. Bu ekipmanlar yurt dışında on binlerce
dolar değerindedir. Çeşitli girişimciler ülkemiz koşullarına uygun ekipmanların teminine ve yerli üretim
için ucuza mal edilecek şekilde tasarımına çaba harcamaktadır.
Yurt dışından zeytin hasadı için ithal edilmiş olan akülü hasat makinaları ile badem hasadı da
yapılabilmektedir. Bu makinalar fiyat ve işlev açısından çok uygun gözükmektedir. Küçük ve orta ölçekli
bahçelerde yeterli sayıdaki hasat makinası ile meyveler çok daha çabuk ve ekonomik bir şekilde hasat
edilebilir. Büyük bahçeler için daha komplike hasat ve toplama makinaları düşünülebilir (ağaçları
gövdeden ya da dallardan sallayarak meyveleri düşüren ve vakumla toplayan hasat makinaları gibi).
El ile kumanda edilen ve aküyle çalışan bu hasat makinasının karbon-fiber alaşımlı tarakları çiçek
gözlerine zarar vermeden meyveleri ağaçtan düşürmektedir. Bu makinanın teleskopik uzatma çubuğu
sayesinde ağacın ulaşılması zor olan üst kısımlarındaki meyveler de merdivene gerek kalmaksızın
kolayca hasat edilmektedir. Bu makina ile bir kişi bir saatte 5 adet büyük yetişkin badem ağacının
meyvesini kolayca hasat edebilir.
9. SONUÇ
Ülkemizde üretilen iç bademlerin kalitesi düşük olduğundan yılda 2000 ton kadar iç badem ithal edilir
duruma gelinmiştir. İç pazarın iri ve tatlı bademe olan sürekli talebi nedeniyle kaliteli iç bademlerin
satış fiyatı çok yüksektir. Türkiye'nin uygun ekolojilerinde kurulacak olan modern bahçelerde pazarın
talep ettiği nitelikte badem üretilebilir. Ülkemizde sevilerek tüketilen bir meyve olan bademin
beslenme ve sağlık yönünden önemi de dünyada giderek daha iyi anlaşılmaktadır. Dünyanın iç bademe
olan talebinin, uzakdoğu pazarının da devreye girmesiyle, her yıl yaklaşık % 15 oranında artış gösterdiği
tahmin edilmektedir. Bu yüzden iç ve dış pazarın isteklerine ve dünyada geçerli rekabet koşullarına
uygun iç badem üretimi iyi bir yatırım gibi gözükmektedir. Ülkemizdeki meyve yetiştiricilerinin modern
badem yetiştiriciliğine ilişkin bilgi ve deneyimi yeterli değildir. Bu nedenle, ticari olarak badem üretmek
isteyenlerin uyanık ve araştırıcı özellikte olması gerekir.